Czytajmy 20 minut dziennie swojemu dziecku,
a nie będziemy żałować, że zmarnowaliśmy ten czas.
Dlaczego warto czytać dziecku?
Wydaje się, że bycie dzieckiem nigdy nie było tak miłe i łatwe jak dziś. Od ilości różnorodności zabawek uginają się półki w supermarketach, na kilku telewizyjnych kanałach bajki konkurują ze sobą o małego widza. Gry komputerowe nie wymagają obecności innych graczy wystarczy klawiatura i już można poczuć smak zwycięstwa.
Co daje czytanie dzieciom:
– rozwija pamięć, myślenie i koncentrację;
– uczy języka – rozbudowuje słownictwo;
– daje wszechstronną wiedzę;
– ukazuje pozytywne wzorce zachowań;
– zapewnia emocjonalny rozwój dziecka;
– wzmacnia poczucie własnej wartości dziecka;
– poszerza wiedzę ogólną;
– ułatwia naukę, pomaga odnieść sukces w szkole;
– uczy wartości moralnych, pomaga w wychowaniu;
– zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputerów;
– chroni przed zagrożeniami ze strony masowej kultury;
– kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie;
Wszystko to sprawia, że nasze dziecko ma szansę uniknąć szkolnych trudności – będzie lepiej rozumiało polecenia i teksty, jego wypowiedzi będą spójne i złożone, a koncentracja uwagi na zadaniach będzie na pewno lepsza. Dziecko ma większą szansę na dobre kontakty z rówieśnikami, ponieważ znać będzie alternatywne wobec agresji formy zachowań. Czas, kiedy jest się dzieckiem, jest ważnym procesem wychowawczym i dydaktycznym, jest to również czas, w którym kształtują się jego nawyki, w tym także czytelnicze. Warto, więc wykorzystać każdy moment na czytanie dzieciom, ponieważ czytając dzieciom, poszerzamy ich wiedzę o człowieku, o świecie, wszystkim, co nas otacza, dostarczamy naszym pociechom całego bogactwa przeżyć. A każdy rodzic –mama czy tata powinien swojemu dziecku czytać w ciągu dnia lub przed snem. Głośne czytanie dzieciom w domu, przedszkolu, szkole powinno stać się codziennością, gdyż to, co dzisiaj “zainwestujemy” w moralny, intelektualny rozwój dziecka zaprocentuje po latach.
Czy warto czytać dzieciom bajki?
„Pora na dobranoc, bo już księżyc świeci….” – śpiewał miś Uszatek na zakończenie każdego odcinka dobranocki.
Wpływ bajek na rozwój dziecka ma ogromne znaczenie. Dzieciństwo to bardzo ważny etap w rozwoju człowieka. Język literatury dla dziecka, który słysząc, na co dzień jedynie język potoczny, jest tajemniczym szyfrem, kodem dostępu do innego magicznego świata. Jego różnorodność umożliwia dziecku wzbogacenie słownictwa, nabycie umiejętności poprawnego wysławiania się. Dziecko w baśniowym świecie może odnaleźć to, co samo przeżywa i co napawa je niepokojem. W bajkach są też złe moce, które dają się opanować jakiejś większej i lepszej sile. Gdy dziecko widzi, że osoba dorosła, mama czy tata spokojnie czyta bajkę, to o czarownicy myśli sobie – skoro dorośli się nie boją, to może czarownica nie jest taka straszna. To w bajkach dziecko poznaje abstrakcyjne pojęcia, takie jak dobro, zło, sprawiedliwość, miłość, przyjaźń. Dowiaduje się również, jakie wartości są cenione, poprzez jednoznaczne pokazanie, kogo i za co spotyka nagroda lub kara. Dziecko wchodzi w sferę dziedzictwa kulturowego, zapoznając się z symbolami i metaforami, by odtąd kojarzyć lisa ze sprytem i przebiegłością, zatrute jabłko z wyrazem fałszu i zazdrości, misia ze spokojem i przyjaźnią. Dzieci zanim pójdą do szkoły mają szansę pokochać Misia Uszatka, Alicję w krainie czarów i innych bohaterów książek dla najmłodszych. Nie można zapomnieć, że dziecko przeżywa nie tylko miłe i wzniosłe uczucia, ale także negatywne emocje: złość, wściekłość, chęć zemsty, odwetu, zniszczenia. Niektóre z tych uczuć kierowane są też do rodziców. Jest to jego linia obronny, ucieczka przed bezradnością, czując lęk albo przerażenie, dlatego bohater bajkowy niejednokrotnie może pomóc w jego codziennych zmaganiach ze światem społecznym i emocjonalnym. Dzieci głęboko przeżywają treść bajek, opowiadań, baśni – nie są biernymi ich odbiorcami. Chętnie naśladują w zabawach i inscenizacjach postępowanie bliskich im bohaterom. Często same tworzą z niezwykłą pomysłowością, interesujące opowiadania i historyjki. Bajki to najbliższe dziecku utwory, w których świat realny miesza się z fantastycznym i razem tworzą zrozumiałą rzeczywistość. W świecie bajek można spotkać przyjaciół, przeżyć wspaniałe przygody a przede wszystkim pozbyć się lęku.
Czytajmy dzieciom Baśnie!
Wychowawczą rolę spełniają również baśnie, które urzekają małego słuchacza bogactwem wątku dramatycznego, niezwykłymi możliwościami istot z krainy fantazji oraz prostotą obrazów życia i praw tam panujących. Baśń aktywizuje wyobraźnię dziecka wywierając wpływ nie tylko na procesy intelektualne, lecz przede wszystkim na sferę emocjonalną, jednocześnie wyjaśniając trudne problemy dobra i zła: za dobry czyn spotyka nagroda, za zły –kara, i właśnie na tym polega wychowawcza wartość baśni. Baśnie czytane niegdyś przez mamę, tatę czy dziadka – to często jedne z naszych najpiękniejszych wspomnień z dzieciństwa. Mądra bajka, baśń opowiadanie czy wiersz czytane na głos, to także bezcenny dar, jaki możemy dać naszym pociechom.
Baśnie pomagają w osiągnięciu:
-autonomii,
-integracji wewnętrznej,
-odkrywaniu własnej tożsamości i własnego powołania,
-zdolności do utrzymania znaczących i trwałych więzi z innymi,
-staniu się panem własnego oblicza,
-poczucia własnej wartości,
-oswoić i przekształcić problemy egzystencjalne, podsuwając słuchaczowi takie wyobrażenia i obszary jakich samo by nie odkryło,
-właściwego rozwoju emocjonalnego i intelektualnego dziecka,
-umiejętności komunikowania się ze światem,
-dostarczają materiału na podstawie którego dzieci tworzą swoje wyobrażenia o początkach świata, o celu wszystkiego co istnieje i kształtują pewne ideały społeczne, mogące służyć za wzór.
Jak czytać, żeby dziecko słuchało z zainteresowaniem?
Dla maluchów bardziej interesujące są wyższe dźwięki. Pamiętaj, żeby starać się czytać wyraźnie, ponieważ dzieci uczą się przez naśladowanie. Niebagatelną rolę ma również to jak czytasz. Postaraj się nie robić tego z przymusu, bo to słychać w głosie. Dzieci uwielbiają, kiedy bawisz się głosem. Czytając dziecku używaj właściwej intonacji i moduluj głos, wzbudzi to jeszcze większe zainteresowanie malucha.
Najlepiej razem wybierzcie książkę. Na początek pokaż mu okładkę i przeczytaj tytuł. Zachęcaj, aby dziecko aktywnie uczestniczyło w czytaniu bajki czy wierszyka, wydawało odgłosy zwierzątek, które występują w książce, wskazywało rysunki, ilustrujące czytaną treść. Dzięki temu uczy się wiązać słyszane słowa z obrazkami.
Czytajmy dziecku od pierwszych chwil
„KTO CZYTA KSIĄŻKI, ŻYJE PODWÓJNIE” Umberto Eco
Czytanie niemowlęciu to jeden ze sposobów na stymulowanie rozwoju młodego mózgu. Możemy też zacząć czytać dziecku na głos już przed narodzinami! Jak podkreśla psycholog, dr Marta Kochan-Wójcik -dziecko przed narodzinami uczy się głosu swojej mamy na podstawie osłuchiwania się z melodią i rytmem jej wypowiedzi. W efekcie już w 7 miesiącu odróżnia go od wypowiedzi innych osób. Naukowcy uzasadniają ten fenomen ewolucyjnie–jako sprzyjający rozwojowi więzi między mamą i jej potomkiem.
Poniżej przedstawiamy Państwu kilka propozycji książek dla dzieci – pozycji, które są naszym zdaniem ciekawe, mądre i wartościowe i polecane również na stronie Cała Polska Czyta Dzieciom.
A oto one:
1. „Czy znasz ten kraj” A. Plec M. Skoczylas. Jest to książka, która przybliża dzieciom tak trudny temat jak odzyskanie niepodległości. „Czy znasz ten kraj” to ładnie ilustrowana opowieść o dziejach Polski od czasów pierwszych władców aż po współczesność. Książka ta na pewno pomoże tym rodzicom, którzy chcieliby porozmawiać ze swoimi pociechami o polskiej historii, tradycjach, wielkich Polakach…
2. „Pan Kuleczka” W. Widłak. Pan Kuleczka, kaczka Katastrofa, pies Pypeć i mucha Bzyk- bzyk tylko z pozoru mogą wydawać się dziwaczną rodziną, tak naprawdę jest to rodzina, jakich wiele. Chodzą do sklepu, czekają na autobus, gotują zupę – robią zupełnie zwykłe rzeczy bardzo dużo przy tym rozmawiając. Z ich rozmów wynikają proste stwierdzenia o tym że „… smutek ucieka od przytulania tak jak ciemność od lampki”, że „… czasem bez czekania nie było by tyle radości…”, że kiedy robi się coś pierwszy raz to może się to wydawać strasznie trudne itp. Opowiadania o panu Kuleczce są punktem wyjścia do rozmów z dziećmi, są pretekstem by nauczyć ich mówienia o sobie, o własnych doświadczeniach, przeżyciach, przygodach. Jest to książka która może spodobać się 3-latkowi, jednak jej prawdziwy urok odkryć może dopiero starszy przedszkolak.
3. „Pan Pozytywka” G. Kasdebke. W opowiadaniach o panu Pozytywce najbardziej podoba nam się sama koncepcja. To nie jest książka, jakich wiele –to książka, dzięki której każde dziecko i dorosły może stać się prawdziwym detektywem. Każda detektywistyczna historia, którą zajmuje się tytułowy bohater to sprawdzian dla czytelnika z zakresu logicznego myślenia –przede wszystkim jednak jest to dobra zabawa dla dziecka i rodziców.
4. „Kamyczek” N. Nadeau. Seria książeczek, której bohaterem jest Kamyczek to propozycja dla młodszych przedszkolaków. Krótkie, proste teksty pomagają dzieciom w odkrywaniu otaczającego je świata, opowiadają o rzeczach bliskich i ważnych dla maluchów. W serii o „Kamyczku” znajdziemy historie o pierwszych dniach w przedszkolu, o strachu przed ciemnością, o gniewie na młodszą siostrę i wiele innych.
5. „Hihopter” M. Musierowicz. Bohaterowie „Hihoptera” to zerówkowicze, którzy obracając się w kręgu rówieśników stykają się z przemocą, odrzuceniem, wyśmiewaniem, lecz również z prawdziwą przyjaźnią, dziecięcą odwagą i solidarnością. „Hihopter” to książka dla starszych przedszkolaków, lecz również książka dla rodziców i nauczycieli –czytając możemy przypomnieć sobie jak wielkie mogą być problemy małych ludzi.
„CZYTANIE KSIĄŻEK TO NAJPIĘKNIEJSZA ZABAWA,
JAKĄ SOBIE LUDZKOŚĆ WYMYŚLIŁA”
Wisława Szymborska
Nauczycielki „Truskawek”