Każde dziecko musi się bawić. Zabawa rozwija i uczy. Nie można pozbawiać tej przyjemności nikogo, zwłaszcza dzieci z niepełnosprawnością niezależnie od rodzaju i stopnia niepełnosprawności. Zabawa ma pomóc dziecku w odprężeniu i odpowiednim rozwoju. Pomaga dzieciom lepiej zrozumieć innych i otaczający je świat. Zabawy ruchowe, a także zabawy śpiewem wszechstronnie oddziałują na małe dziecko. Mogą przyczyniać się do poprawienia sprawności fizycznej, jak również rozwoju psychomotorycznego dziecka. Zabawy takie zdecydowanie poprawiają humor. Dzięki wprowadzaniu do nauki i terapii gier i zabaw dzieci chętniej angażują się w wykonywanie zadań i same dążą do osiągnięcia lepszych wyników. Zabawa daje dziecku szansę uwierzenia we własne możliwości i motywuje do pokonywania trudności. Nauka i terapia przez zabawę jest dla dziecka bardziej atrakcyjna. Aby dzieci z niepełnosprawnością mogły w pełni korzystać z możliwości, jakie daje im zabawa, trzeba pamiętać o tym, by zabawa była odpowiednio dostosowana do ich potrzeb. Poniżej proponujemy różnorodne zabawy, podczas których „przemycimy” terapię dziecka i które doskonale wpłyną na podniesienie poziomu sprawności funkcji wzrokowych i słuchowych dzieci, podniesienie poziomu sprawności funkcji przestrzennych oraz ruchowych, usprawnią motorykę małą i dużą, ale najważniejsze, że sprawią dzieciom wiele radości.
PROPOZYCJE ZABAW STYMULUJĄCYCH ROZWÓJ DZIECKA NA TERENIE DOMU
Stymulowanie zmysłu dotyku:
zabawy dłońmi, zabawy paluszkowe,
dotykanie ciała dziecka materiałami o różnej fakturze,
wspólne chodzenie na czworaka po materiałach o różnej fakturze: dywan, podłoga,
apaszki, wełniane kocyki, frotowe ręczniki, aksamit…, co znajdziecie w swoim
domu
podtrzymywanie dziecka i wspólne chodzenie gołymi stopami po materiałach o
różnej fakturze, komentowanie „ jaki miły, jaki miękki, zimny, ciepły,
mycie różnymi materiałami – gąbki, myjki… ważne aby miały różną fakturę od
miękkich po szorstkie,
zabawy podczas kąpieli plastikowymi pojemnikami, różnymi zabawkami –gumowymi,
plastikowymi, z materiału,
Stymulowanie zmysłu wzroku, analizy i syntezy wzrokowej, pamięci wzrokowej:
puszczanie światełek na ścianę – lusterko, latarka,
robienie cieni na ścianie – zwierzątka z dłoni, taniec rąk, podświetlane postacie,
zabawy zwierzątkami pluszowymi, gumowymi, wskazywanie na ilustracjach – odgłosy zwierząt – miauczenie, szczekanie, kląskanie, ziajanie…
darcie gazet, skrawków papieru na śnieg, deszcz,
dobieranie obrazków do pary,
wyszukiwanie elementów na obrazkach tematycznych – owoce, warzywa, pory roku, zwierzęta…,
segregowanie przedmiotów według określonej cechy – kolor, wielkość, kształt,
podejmowanie prób układania puzzli kilkuelementowych,
układanie piramidki według wielkości kółek,
dobieranie takich samych kolorów, nazywanie ich – kolory podstawowe – niebieski jak niebo, czerwony jak serce, żółty jak słonko, zielony jak trawka,
dobieranie przedmiotów zgodnie z przeznaczeniem – szczotka – grzebień, łyżka – widelec, buty – skarpety…
Stymulowanie zmysłu słuchu, analizy i syntezy słuchowej, pamięci słuchowej:
zabawy garnkami, pokrywkami…
tworzenie różnych dźwięków – uderzanie łyżką w garnek, pokrywkę…
uderzanie pałeczką w przedmioty z różnego materiału – metalowe, plastikowe,
szklane,
zachęcanie dziecka do naśladownictwa,
zabawa „ Co słyszysz?” – odgadywanie dźwięków z otoczenia np.: szum prysznica,
spłuczka, otwieranie drzwi, pukanie do drzwi, gwizd czajnika…
zabawy zabawkami dźwiękowymi – grzechotki, pozytywki, książeczki…
zachęcanie dziecka do naśladowania różnych dźwięków, rytmów, wydawanych lub
tworzonych przez dorosłych – sylaby, piski, krzyki, różne proste rytmy,
na znaną dziecku melodię np: kołysanki, śpiewanie różnych sylab- la, la, lu,
lu, ma, ma,
słuchanie piosenek, wierszyków, bajek, rozmowy na ich podstawie,
nauka prostych rymowanek, wierszyków, piosenek,
powiadanie na dobranoc dziecku bajki o nim samym, używając jego imienia i
opisując codzienne czynności dziecka.
Stymulowanie zmysłu smaku, węchu:
zaznajamianie dziecka z różnymi smakami: słodki, kwaśny,
gorzki, słony, pikantny…,
wąchanie różnych znanych produktów o specyficznym zapachu, nazywanie ich –
jabłko, pomarańcza, cebula, czosnek…
wąchanie produktów spożywczych, kremów, perfum, zepsutych produktów z
komentarzem,
Rozwijanie motoryki małej:
otwieranie, zamykanie różnych pojemników, butelek plastikowych (po kremach, napojach, jogurtach…),
odpinanie, zapinanie guzików, zamków błyskawicznych, rzepów, nap…
zbieranie różnych przedmiotów ze stolika od dużych po drobne, do miseczki, kubeczka,
przelewanie łyżką plastikową wody z miseczki do miseczki lub do kubka,
zbieranie do wiaderka, pudełka zabawek,
rzucanie z odległości do wiaderka piłeczek, woreczków,
wodzenie palcem po kształtach – koła, linie proste, faliste – próby samodzielnego naśladowania ruchów,
zamalowywanie prostych kształtów, postaci,
nawlekanie na sznureczek dużych korali,
podjęcie prób wycinania,
malowanie farbami na dużych powierzchniach – palcem, dziesięcioma palcami – bazgroty, koła, linie faliste, proste, zamalowywanie,
lepienie z ciasta, ciastoliny, plasteliny dowolnych kształtów, toczenie wałeczków, kulek…
Rozwijanie motoryki dużej:
zabawy ruchowe w różnych pozycjach: na siedząco, na czworaka, podskoki i różne inne formy gimnastyki,
ruch przy rymowankach, wierszykach, piosenkach,
Samoobsługa:
wdrażanie do samodzielnego jedzenia,
picia,
podejmowanie prób samodzielnego ubierania się dziecka,
samodzielne mycie rąk, wycieranie ręcznikiem.
Życzymy miłej zabawy.
Opracowanie: nauczycielki grupy „Truskawek”
Źródło:
E Chmielewska ”Zabawy logopedyczne i nie tylko. Poradnik dla nauczycieli i rodziców”
M. Bogdanowicz „W co się bawić z dziećmi”
M. Bogdanowicz „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki”
M. Bogdanowicz „Metoda Dobrego Startu”
www.niepełnosprawni.pl