Warto czytać, bo czytanie…
Jest pomocne w rozwoju mowy, słuchu, rozumienia
Już 8 – miesięczny maluch słysząc kilka razy tę samą bajkę, w ciągu dwóch tygodni rozpozna konkretne słowa, które zostały w niej użyte? Im więcej dziecko słyszy słów, tym będzie szybciej rósł jego zasób słów, ale muszą być to słowa kierowane do dziecka. Zasłyszana rozmowa przez telefon, telewizor nie pobudzą rozwoju zdolności językowych.
Książki stwarzają nam idealną okazję do nauki mowy. Kolorowe obrazki przyciągną uwagę dziecka i skupi się ono na tym, czego dotyczą – pomogą zrozumieć dłuższe zdania. W przedszkolu i szkole książki bez obrazków będą uczyły, że same słowa tworzą obrazy i będą zachęcały do samodzielnego czytania. Badania dowiodły, że głośne czytanie przez rodzica czy nauczyciela jest najskuteczniejsze w nauce mowy. Dzieci w wieku 2 lat, którym rodzice często czytali od wczesnego dzieciństwa mają wyższe umiejętności językowe niż rówieśnicy, którym czytano rzadziej. Taka przewaga może utrzymywać się do kilku pierwszych klas szkoły podstawowej.
Książki pobudzają do mówienia – powinny być punktem wyjścia do rozmowy – co więcej badania pokazują, że zachęcenie do komentowania, odpowiadania na pytania i rozwijanie różnych elementów książki przyspiesza u 2-latków rozwój mowy aż o 9 miesięcy. Patrząc w jak szybkim tempie rosną nasze dzieci od urodzenia i jak szybko się rozwijają to bardzo dużo!
Rozwija wyobraźnię, zdolność koncentracji, uczy dostrzegania szczegółów
Należy zachęcić dziecko do szukania wybranych elementów – to pomoże w nauce odnajdowania szczegółów. Można zastanawiać się, co wydarzy się na kolejnych stronach, rozmawiać o książce.
Poszerza wiedzę
Książki sprawiają, że możemy odpowiedzieć na mnóstwo pytań o otaczającym świecie.
To świetna zabawa
Czytanie to czas sam na sam z dzieckiem i świetna zabawa, każdy czas spędzony w pełni z dzieckiem, jest tzw. „czasem wysokiej jakości” i inwestycją w przyszłość malucha.
Podwyższa poziom inteligencji
To trochę szerszy temat, ale badania pokazują, że jeśli w trakcie czytania będziemy dziecku
zadawać pytania, zachęcać do przemyśleń, tak, by stało się aktywnym uczestnikiem historii, będzie to miało bardzo pozytywny wpływ na poziom inteligencji. Dodatkowo dajemy wtedy dziecku możliwość ćwiczenia podejmowania trudnych decyzji, wnioskowania, podnoszenia poziomu empatii, co później przyda się w codziennym życiu.
Jest sposobem na dobry sen
Badania pokazują, że dzieci, które nie oglądają telewizji i nie korzystają z innych elektronicznych urządzeń przed snem zasypiają szybciej. A książka jest dobrym pomysłem na zastępstwo takich czynności.
Obniża poziom stresu
Korzyści z czytania odnoszą też rodzice – często za naszym zmęczeniem idzie stres – a czytanie książek bardzo odpręża. Dlaczego? Bo czytanie zmniejsza poziom stresu. Badania pokazują, że aż o 68%! To bardzo dużo! Okazuje się, że pierwsze 6 minut czytania działa tak zbawiennie na organizm, że spowalnia się nasze tętno, zmniejsza napięcie mięśni. Żadna inna aktywność nie ma takiej skuteczności.
Kieruj się zainteresowaniami
Ważną kwestią jest to, że dzieci w wieku przedszkolnym mają już swoje zainteresowania. Interesują się dinozaurami, motoryzacją, światem przyrody, światem zwierząt czy bajkami, wtedy sporo pozycji książkowych można znaleźć właśnie w takiej tematyce. W końcu podążanie za zainteresowaniami dziecka, to okazja do większego zaangażowania w rozmowę, a tym samym lepsze przyswajanie nowych słów.
Książki obrazkowe – rozwiną wyobraźnię, będą okazją do wielu rozmów z dzieckiem, szukania szczegółów. Dziecko może „czytać” je samo, albo z rodzicami czy rodzeństwem. Sprawdzą się dla malucha i starszaka, ponieważ każdy znajdzie w nich coś dla siebie. Książka może być też przygotowaniem do podróży – jeśli np. wybieramy się w góry, można poszukać książki, której akcja odbywa się w górach.
W zasadzie książki mogą przygotować dziecko na wszystko – na pojawienie się rodzeństwa, wyjście do lekarza, fryzjera itd.
Pozwól wybrać
Dwu-, trzylatek może już samodzielnie wybrać książkę w księgarni czy bibliotece. Co więcej, są biblioteki, które są specjalnie urządzone pod dzieci – są kolorowe, na podłodze stoją małe krzesełka, foteliki, leżą poduszki, na których można się usiąść i poczytać. Regały, z których dzieci mogą wybrać książki z ulubionymi bohaterami są długie i niskie.
A jeśli dziecko nie lubi czytać?
Nie wszystkie maluchy lubią czytać książki, ale jeśli rodzice się postarają, może uda się im dziecko do tego zachęcić. Jest kilka sposobów, które mogą sprawić, że czytanie stanie się przyjemnością.
- Książki warto czytać w przytulnym i wygodnym miejscu.
- Warto trzymać książki w miejscu, z którego dziecko samo może je wyciągnąć.
- Traktowanie czytania jako czas na odpoczynek – jeśli rodzic sam będzie tego oczekiwać, jego maluch też zacznie cieszyć się na te chwile.
- Nie należy czytać książki, jeśli dziecko jest głodne lub rozdrażnione – czytanie to nie obowiązek. Ma być przyjemnością. Jeśli widzimy, że maluch nie ma ochoty, nie nalegajmy.
- Należy być dla dziecka przykładem – wiemy, że dzieci najlepiej uczą się przez naśladownictwo.
- Wyjdźmy z dzieckiem do biblioteki lub księgarni i zachęćmy do samodzielnego wyboru książki.
- Zabierzmy książki w podróż, na piknik – traktujmy je jako zabawki.
- Jeśli mamy włączony telewizor czy komputer, wyłączmy go, żeby nie rozpraszał dziecka.
- Dlaczego? Gdzie? Co to? Po co? Dzieci zadają tyle pytań! Jeśli czegoś nie wiemy, poszukajmy w książce – dzięki temu dziecko będzie widziało, że można w niej znaleźć ciekawe informacje.
- Jeśli dziecko ma ochotę czytać w kółko tą samą książkę, czytajmy. To okazja do rozmowy, wspólnego czasu, a pomysły na dyskusje na pewno się nie skończą.
Najprostsze rozwiązania są najlepsze, a najlepiej podążać za dzieckiem i swoją intuicją.
Przygotowały nauczycielki z grupy „Poziomki”
Bibliografia
- Chandler F. Pomagamy dziecku w nauce czytania i pisania, Publicat, Poznań, 2011.
- Hurlock E. Rozwój dziecka, PWN, Warszawa, 1960.
- Eliot L. Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych latach życia. Media Rodzina, 2010.
- Weston D., Weston M. Co dzień mądrzejsze, Prószyński i S-ka, 1998.
- Young C. Rozwijamy umiejętności dziecka przez zabawę – wiek przedszkolny, Publicat, 2009.
- Dziubdziak.pl